Aldolase گروهی از تک قندهاست که در اکثر بافت‌های بدن حضور فعالی دارد. آنزیم آلدولاز و تست کردن آن یکی از بهترین شیوه‌های تشخصی تخریب عضلانی یا همان آسیب عضلانی است که به آن هپاتوسلار هم می‌گویند. انجام آزمایش آلدولاز، باعث تفکیک بیماری ضعف عضلانی با نورولوژیک می‌شود. افرادی که دچار اختلالات عضلانی اولیه بوده دارای مقادیر بسیار زیادی از این آنزیم در بافت خود هستند. آزمایش ck یکی از مرتبط‌ترین آزمایشاتی است که برای تشخیص دقیق‌تر و بهتر در اغلب موارد کنار تست این آنزیم انجام می‌شود تا نتیجه دقیق‌تری به عمل آید.(1)
دلایل انجام آزمایش آلدولاز چیست؟
معمولا این آزمایش برای بیماران کبدی و عضلانی تجویز می‌شود. اما ازآنجایی‌که برخی از بیماری‌ها می‌توانند سبب افزایش و کاهش این ماده در بدن شوند، تست آن در بسیاری از مواقع انجام می‌شود. از سری بیماری‌هایی که مقدار این آنزیم در بدن را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، عبارت‌اند از:
- سکته قلبی
- سرطان (پانکراس، پروستات و…)
- لوکیمیا
- قانقاریا
- و…
اگر فرد بیماری علائمی همچون تیره‌رنگ بودن ادرار و درد عضلانی داشته باشد، در چنین شرایطی هم پزشک ممکن است انجام این آزمایش را در دستور کار قرار دهد.
آزمایش Aldolase چگونه انجام می‌شود؟
این آنزیم در خون شناسایی می‌شود و برای انجام آزمایش آن، باید همانند دیگر آزمایش‌های خونی، نمونه خون بدهید. این نمونه خون در کسری از دقیقه به‌صورت وریدی دریافت می‌شود. در نتیجه این تست، مقادیر نرمال باید به‌صورت زیر باشد:
1- افراد بالغ: 5 الی 7.5سیبلی – لنینگر
2- کودکان: 5.6 الی 6
3- نوزادان: 11.2 الی 12
هر مقدار دیگری خارج از محدود نرمال، به‌صورت بحرانی شناخته می‌شود و برای درمان هرچه سریع‌تر باید به پزشک مراجعه کنید. البته توجه داشته باشید که مقادیر نرمال برای بانوان و آقایان با یکدیگر متفاوت است.
شرایط موردنیاز برای انجام آزمایش Aldolase
این آزمایش به‌راحتی انجام می‌شود و جای هیچ ترس و نگرانی نیست. مقدار آن را در خون بررسی می‌کنند و شما باید با مراجعه به آزمایشگاه این آزمایش را انجام دهید. شرایط سخت و دشواری هم ندارد. اما باید ناشتا باشید. البته این ناشتا بودن هم سخت نیست چرا که یک بازه کوتاه‌مدت چندساعته (اغلب 6 الی 12 ساعت) کفایت می‌کند و نیاز نیست از یک روز قبل چیزی نخورید و ناشتا باشید. البته شما می‌توانید به‌راحتی با تهیه کیت آلدولاز هم این تست را در هر جایی که هستید انجام دهید. استفاده از این کیت‌ها یک شیوه جدید و تجاری است که نتیجه دقیقی را هم عرضه می‌کند. به‌راحتی بر روی دستگاه‌های دستی، ست می‌شود و کار بیماران را بسیار ساده‌تر کرده است.
تفسیر آزمایش آلدولاز
این آنزیم در اکثر بافت‌های بدن وجود دارد به همین خاطر آزمایش آن برای تشخیص ضعف‌های عضلانی بهترین گزینه است. در بیمارانی که به پلی میزیوت، دیستروفی عضلانی و درماتومیوزیت مبتلا هستند سطح این آنزیم بسیار زیاد است. علاوه‌برآن، برای بیماران مبتلا به تریشینوز (بیماری‌های عفونی) گانگرن و ترومای عضلانی سطح این آنزیم بیشتر است. در بیمارانی که اختلالات عضلانی اولیه دارند هم شاهد افزایش این آنزیم هستیم.
با این آزمایش به‌راحتی می‌توان بیماران مبتلا به اختلال‌های عضلانی را از بیماری‌های نورولوژیک تشخیص داد. بعد از تفسیر آزمایش شما با دو پاسخ مقدار بالا و پایین مواجه خواهید شد. در مقدار بالا سطح این آنزیم در بدن زیاد است و در مقدار پایین سطح آن کم است. باید در محدود نرمال باشد. برای به نرمال رسیدن Aldolase در بدن، از دارو‌هایی همچون هپاتوتوکسیک استفاده می‌شود که سبب افزایش این ماده در بدن می‌شود. مصرف دارو فنوتیازین هم سطح این ماده را در بدن کاهش می‌دهد. لازم به ذکر است که ورزش‌های شدید هم می‌توانند به‌صورت موقت سبب افزایش این آنزیم در بدن فرد بیمار شود. به همین خاطر قبل از انجام آزمایش، با پزشک معالج خود در خصوص این نکته مشورت کنید.
مقدار بالا یعنی چه؟
مقدار بالا برای بیمارانی دلالت می‌کند که در آزمایش آن‌ها سطح بالایی از Aldolase مشاهده شود. بیمارانی که به بیماری‌های زیر مبتلا هستند، سطح این آنزیم در بدن آن‌ها بالا است:
- دیتسروفی
- سیروز کبدی
- هپاتیت
- پلی میوزیت
- درماتومیوزیت
لازم به ذکر است که جراحت‌های عضلانی و آسیب به این بافت همچون سوختگی، ایسکمی، انفارکتوس میوکارد و… هم باعث می‌شود که این آنزیم در خون بیشتر شود.
مقدار پایین آزمایش یعنی چه؟
نتیجه دیگری که به‌غیراز مقدار بالا در آزمایش Aldolase مشاهده خواهد شد، مقدار پایین آن است. زمانی که فرد مبتلا به بیماری‌های ازبین‌برنده عضلانی باشد، مقدار این آنزیم در خون بسیار کاهش پیدا می‌کند. برای مثال: فروکتوز ارثی سبب کاهش آن در خون خواهد شد.
جمع‌بندی
آلدولاز یکی از مفیدترین آنزیم‌های بدن است که اگر مقدار آن در خون نرمال نباشد، شما را با مشکلاتی مواجه خواهد کرد. برای انجام آزمایش آن حتما باید نسخه پزشک را به همراه داشته باشید. بعد از انجام تست و دریافت نتیجه که حدودا 24 ساعت زمان خواهد برد، به‌صورت خودسرانه دارو مصرف نکنید. نتیجه آزمایش را به پزشک معالج خود نشان دهید و طبق دستور دارویی یا حتی رژیمی که براتیان می‌نویسد، عمل کنید. سلامتی شما مهم‌ترین و البته گران‌ترین دارایی است که دارید، به‌هیچ‌عنوان سر آن ریسک نکنید. جای نگرانی هم نیست. این بیماری اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود به‌راحتی قابل‌درمان است و با چالش‌های زیادی روبه‌رو نخواهید بود.
