کلسترول نوعی چربی مومی شکل است که توسط کبد شما به منظور تولید صفرا ساخته میشود. همچنین میتوانید آن را با خوردن غذاهای حیوانی مصرف کنید. کلسترول LDL بد در نظر گرفته میشود زیرا روی دیواره رگ های خونی رسوب میکند و راه های عبور را باریک میکند. در نهایت میتواند باعث حمله قلبی یا سکته شود. ما در این مقاله قصد داریم شما را با کلسترول HDL و عملکرد آن آشنا کنیم.(۱)
انواع کلسترول کدام است؟
HDL (لیپوپروتئین با چگالی بالا) اغلب به عنوان کلسترول “خوب” شناخته میشود. این به این دلیل است که انواع دیگر کلسترول را جذب میکند و آنها را از شریان های شما دور میکند و به کبد برمیگرداند، که آن را از بدن شما دفع میکند.
LDL (کلسترول کم چگالی) به عنوان کلسترول “بد” نامیده میشود زیرا میتواند بر روی دیواره رگ های خونی رسوب کند و راه های عبور را باریک کند. اگر یک لخته خون تشکیل شود و در مجرای باریک گیر کند، میتواند باعث حمله قلبی یا سکته شود.
کلسترول چیست؟
کلسترول یک لیپید است که نوعی چربی مومی شکل است و توسط کبد ساخته میشود، اما میتوانید آن را با خوردن غذاهایی که از حیوانات تهیه میشود نیز بدست آورید. این لیپید در خون به سراسر بدن منتقل میشود.
دلایل اهمیت کلسترول برای بدن:
- تولید ویتامین D
- به تشکیل لایه های غشای سلولی کمک میکند
- هورمون های خاصی بسازد
- کمک به کبد برای هضم صفرا
دو نوع اصلی کلسترول وجود دارد:
- لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)
- لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL)
لیپوپروتئین های با چگالی بسیار کم (VLDL) نوع سوم کلسترول هستند. آنها حاوی تری گلیسیرید هستند، چربی که بدن شما ذخیره میکند و برای انرژی بین وعده های غذایی از آن استفاده میکند.
تفاوت بین کلسترول HDL و LDL چیست؟
HDL به عنوان کلسترول “خوب” در نظر گرفته میشود زیرا به خروج انواع دیگر کلسترول از بدن شما کمک
میکند.
LDL به عنوان کلسترول “بد” شناخته میشود زیرا میتواند بر روی دیواره شریان شما جمع شود و جریان خون را محدود کند. این تجمع کلسترول همراه با پلاک (رسوبات التهابی) میتواند منجر به تصلب شرایین شود که به عنوان سخت شدن یا باریک شدن شریان ها نیز شناخته می شود. آترواسکلروز خطر سکته مغزی، حمله قلبی و بیماری شریان محیطی (PAD) را افزایش می دهد.
سطح بهینه کلسترول HDL چیست؟
کلسترول از طریق یک آزمایش خون به نام پانل چربی اندازه گیری میشود. یک پانل لیپید نشان میدهد:
- کلسترول کل شما
- سطوح LDL
- سطوح HDL
- سطح VLDL و تری گلیسیرید
سطح طبیعی کلسترول بر اساس سن و جنس متفاوت است. اعداد هدف (بر اساس اندازه گیری ناشتا بر حسب میلی گرم در دسی لیتر) برای کلسترول HDL عبارتند از:
کلسترول HDL | مردان | زنان | کودکان |
خوب | ۴۰ یا بالاتر | ۵۰ یا بالاتر | بیشتر از ۴۵ |
خط مرزی | N/A | N/A | ۴۰-۴۵ |
بالا | ۶۰ یا بالاتر | ۶۰ یا بالاتر | بالاتر از ۲۰۰ |
کم | کمتر از ۵۰ | کمتر از ۵۰ | N/A |
چگونه میتوانید سطح کلسترول HDL خود را افزایش دهید؟
تغییراتی در سبک زندگی وجود دارد که میتوانید برای افزایش سطح کلسترول HDL خود ایجاد کنید، از جمله:
- فعالیت بدنی: حداقل 40 دقیقه ورزش هوازی با شدت متوسط را در هفته 3 تا 4 بار در هفته توصیه میشود.
- رژیم غذایی: از مصرف چربی های ترانس (برخی از محصولات پخته شده، غذاهای سرخ شده، برخی مارگارین ها) اجتناب کنید و چربی های اشباع شده (لبنیات پرچرب، گوشت ها) را محدود کنید.
- سیگار کشیدن: سعی کنید سیگار را ترک کنید (محصولات تنباکو باعث کاهش سطح HDL و افزایش سطح LDL و تری گلیسیرید میشوند).
- نوشیدن: از مصرف نوشیدنی های الکلی خودداری کنید یا آن را محدود کنید (حداکثر یک نوشیدنی در روز برای زنان در تمام سنین و مردان بالای 65 سال و حداکثر دو نوشیدنی در روز برای مردان 65 سال و کمتر).
اگرچه هیچ دارویی برای افزایش سطح HDL وجود ندارد، اما داروهایی برای کاهش سطح LDL و تری گلیسیرید وجود دارد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر بیش از 20 سال سن دارید، باید هر 4 تا 6 سال یکبار کلسترول خود را چک کنید. پزشک شما ممکن است بر اساس آزمایشات قبلی یا وجود برخی شرایط دیگر، بررسی بیشتر آن را توصیه کند.
غربالگری معمول کلسترول را برای افراد زیر 20 سال توصیه نمیشود مگر اینکه سابقه خانوادگی هیپرکلسترولمی خانوادگی (FH) داشته باشند. FH یک بیماری ارثی است که باعث سطوح بالای کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) میشود.
نتیجه گیری
HDL به عنوان کلسترول “خوب” شناخته میشود زیرا کلسترول بد (LDL) را از شریان های شما خارج میکند تا شانس سکته مغزی، حمله قلبی و بیماری عروق کرونر (CAD) را کاهش دهد.
با یک پزشک در مورد اینکه چند بار باید سطح کلسترول خود را آزمایش کنید صحبت کنید. پزشک شما همچنین میتواند توصیههایی در مورد افزایش سطح HDL با رژیم غذایی، ورزش و سایر تغییرات سبک زندگی ارائه دهد