ال دی ال کلسترول یا لیپوپروتئین با چگالی کم نوعی چربی بد است که بهطور طبیعی در بدن وجود دارد. اما مقدار زیاد این ماده در خون میتواند باعث تجمع پلاک و مسدودشدن شریانهای فرد شود. به همین جهت یکی از آزمایشهای پایه برای سنجش سلامت افراد، ارزیابی میزان کلسترول LDL است. (1)
این آزمایش به پزشک در پیشبینی خطر بیماریهای قلبی، دیابت و بهطور کلی ارزیابی سلامت فرد کمک میکند. مطلب پیشرو نیز برای آشنایی بیشتر شما با کلسترول LDLو تفسیر نتایج آن نوشته شده است.
ال دی ال کلسترول
کلسترول یک ماده چرب است که بدن آن را بهطور طبیعی برای اهدافی مثل کمک به گوارش، تولید هورمونها و غشای سلولی میسازد. ال دی ال نیز نوعی کلسترول و متشکل از انواع مختلف لیپوپروتئین است که توسط کبد تولید میشود. سطح بالای این ماده در خون، ریسک حملات قلبی را افزایش خواهد داد.
تفسیر نتایج ال دی ال کلسترول
واحد اندازهگیری سطح کلسترول میلیگرم بر دسیلیتر است. باتوجه به اینکه مقادیر زیاد این ماده در خون باعث ایجاد مشکلات قلبی عروقی میشود، هرچه نتیجه تست ال دی ال کمتر باشد بهتر است.
برای تفسیر نتیجه آزمایش کلسترول ال دی ال باید به وضعیت کلی سلامت فرد توجه کرد. برای مثال نتایج 70 تا 189 میلیگرم در دسیلیتر، برای افرادی که دچار بیماریهای قلبی، دیابت و گردشخون ضعیف هستند یا سابقه سکته دارند، بسیار بالا محسوب میشود. بنابراین، برای تفسیر نتیجه آزمایش بهتر است از پزشک کمک بگیرید. بااینحال سطح نرمال ال دی ال برای افراد بالای ۱۸ سال بهصورت زیر است:
- کمتر از ۱۰۰ :mg/dl وضعیت نرمال
- بین ۱۰۰-۱۲۹ :mg/dlنزدیک به بهینه
- بین ۱۳۰-۱۵۹ :mg/dlمحدوده متوسط
- بین ۱۳۰-۱۵۹ :mg/dlخط مرزی بالا
- بین ۱۶۰-۱۸۹ :mg/dlکلسترول بالا
- بیشتر از ۱۹۰:mg/dl کلسترول بسیار بالا
درصورتیکه سطح کلسترول بد در خون شما بالا باشد، پزشک داروی مناسب را برای کاهش آن تجویز میکند. دوز این دارو به عوامل مختلفی مثل رژیم غذایی، سطح فعالیت بدنی، ژنتیک، وزن، جنسیت و داروهای دیگری که شما مصرف میکنید، بستگی دارد.
آزمایشهای تکمیلی ال دی ال کلسترول
برای سنجش ال دی ال کلسترول معمولاً طیف کاملی از کلسترولهای موجود در بدن مورد آزمایش قرار میگیرد. چرا که بررسی آنها به تفسیر ال دی ال و تشخیص وضعیت سلامت فرد کمک میکند. این آزمایشها شامل موارد زیر است.
کلسترول با چگالی بالا (HDL)
اچ دی ال به کلسترول خوب معروف است. چراکه با لایهروبی رگها و پاکسازی کلسترول بد نقش مهمی در سلامت بدن ایفا میکند. افزایش HDL در بدن خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش میدهد.
تری گلیسیرید
تریگلسیرید همان چربیهایی هستند که پس از هضم غذا در بدن ایجاد شده و تا وقتی که بدن به انرژی نیاز داشته باشد باقی میمانند. افزایش این ماده در بدن ریسک ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب را افزایش میدهد.
کلسترول با چگالی خیلی کم (VlDL)
باید گفت VIDL شباهت زیادی به ال دی ال دارد. با این تفاوت که حامل تریگلیسیرید از طریق جریان خون است. افزایش این ماده در بدن به تشکیل پلاکت کمک میکند. بنابراین، کلسترول بد محسوب میشود.
آزمایش ال دی ال کلسترول برای چه افرادی مجاز نیست؟
این آزمایش برای کودکان زیر 2 سال تجویز نمیشود. همچنین کسانی که بیماری حاد دارند یا وضعیت حساسی مثل جراحی و حمله قلبی را پشت سر گذاشتهاند، باید قبل از انجام این آزمایش ۶ هفته صبر کنند. چراکه این شرایط باعث کاهش موقتی ال دی ال در خون میشود.
بهترین زمان برای انجام آزمایش ال دی ال
افراد ۲۰ سال یا بالاتر که بیماری قلبی ندارند، بهتر است سطح کلسترول خود را هر 4 تا ۶ سال ارزیابی کنند. کلسترول بالا علائم مشهودی ندارد. بههمین جهت ممکن است بدون انجام آزمایش متوجه ابتلا به آن نباشید. درصورتیکه یکی از مشکلات زیر را داشته باشید باید این آزمایش را در فواصل کوتاهتری تکرار کنید.
- سیگار کشیدن
- سابقه خانوادگی بیماری قلبی
- چاقی
- سطح پایین HDL
- دیابت
- فشارخون بالا
ضرورت انجام آزمایش ال دی ال کلسترول
برای جلوگیری از ایجاد مشکلات ناشی از افزایش کلسترول بد در بدن انجام آزمایش ال دی ال ضروری است. این ماده باعث افزایش خطر ابتلا به برخی از بیماریها ازجمله موارد زیر میشود:
- بیماری عروق کرونر قلب
- حمله قلبی
- سکته مغزی
- بیماری شریانی محیطی
- بیماری شریان کاروتید
- آترواسکلروز
- آنژین صدری
جمعبندی
ال دی ال کلسترول یا لیپوپروتئین با چگالی کم نوعی چربی بد است که افزایش آن در بدن میتواند انسداد شریالهای خونی و مشکلاتی مثل حمله قلبی، بیماری عروق کرنور، سکته مغزی و آنژین صدری را برای فرد بهوجود آورد.
باتوجه به اینکه افزایش این ماده در بدن علائم خاصی ندارد، ممکن است تا قبل از انجام این تست متوجه بالابودن سطح آن در خون نباشید. بنابراین، پیشنهاد میکنیم که بهصورت دورهای آزمایشهای مربوط را انجام دهید. درصورتیکه سطح کلسترول بد خون شما بالا باشد، پزشک باتوجه به شرایط شما مثل سابقه بیماری، ژنتیک، جنسیت، فعالیت بدنی و رژیم غذایی دوز مناسب دارو را برای کنترل این مشکل تجویز میکند.